Yemen quan ngại việc Mỹ đưa lực lượng Houthi ra khỏi danh sách khủng bố

Ngày 7/2, Chính phủ Yemen tuyên bố việc Mỹ đưa nhóm phiến quân Houthi ra khỏi danh sách 'tổ chức khủng bố nước ngoài' sẽ làm phức tạp thêm cuộc khủng hoảng đã kéo dài nhiều năm tại quốc gia này.

Phiến quân Houthi trên một đường phố ở Sanaa, Yemen. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, thông cáo báo chí của Bộ trưởng Thông tin Yemen Muammar Iryani khẳng định việc loại Houthi khỏi danh sách khủng bố là gửi đi một thông điệp sai lầm tới nhóm phiến quân bằng cách khích lệ cách tiếp cận bằng bạo lực quân sự. Theo ông, động thái của chính quyền tân Tổng thống Mỹ Joe Biden có thể khiến cuộc khủng hoảng ở Yemen thêm tồi tệ.

Yemen đưa ra phản ứng trên sau khi ngày 5/2, Bộ Ngoại giao Mỹ đã xác nhận kế hoạch thu hồi quyết định của chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump về việc liệt phong trào Houthi ở Yemen là tổ chức khủng bố. Kế hoạch này của tân Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã được chính thức thông báo tới Quốc hội Mỹ và các thông tin chi tiết sẽ được công bố trong những ngày tới.

Theo thông báo, quyết định của Mỹ hoàn toàn là vì mục đích nhân đạo, sau khi Liên hợp quốc (LHQ) và nhiều tổ chức cảnh báo rằng việc liệt Houthi vào danh sách tổ chức khủng bố sẽ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới tại Yemen.

Yemen rơi vào nội chiến từ cuối năm 2014 khi các tay súng của Houthi đánh chiếm thủ đô Sanaa và chính phủ của Tổng thống Mansour Hadi phải lưu vong. Năm 2015, một liên minh quân sự giữa các quốc gia Arab do Saudi Arabia đứng đầu đã can thiệp vào Yemen để hỗ trợ chính quyền Tổng thống Hadi khôi phục quyền lực. Từ cuối tháng 9/2019, Saudi Arabia đã tiến hành các cuộc đàm phán không chính thức với Houthi để giảm bớt tình trạng bạo lực.

Theo LHQ, đến nay, xung đột tại Yemen đã cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người, phần lớn là dân thường, đồng thời gây ra cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới. LHQ ước tính 80% trong số 24 triệu người Yemen đang chịu ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng. Bất chấp những cảnh báo về nguy cơ hạn chế việc chuyển viện trợ nhân đạo tới các vùng quan trọng của Yemen, ngày 19/1, cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã thông báo quyết định liệt phong trào Houthi là tổ chức khủng bố.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry đã khẳng định lập trường nhất quán ủng hộ giải pháp chính trị là cách tốt nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng Yemen. Tuyên bố của người đứng đầu ngành ngoại giao Ai Cập được đưa ra trong khuôn khổ cuộc gặp người đồng cấp Yemen Ahmed Awad Bin Mubarak đang có chuyến thăm Cairo.

Tại cuộc gặp, Ngoại trưởng Shoukry đã bày tỏ tin tưởng rằng sự thành công trong thành lập chính phủ mới sẽ góp phần vào nỗ lực thống nhất và hỗ trợ tiến trình chính trị toàn diện cho cuộc khủng hoảng Yemen. Bên cạnh đó, Ai Cập nhấn mạnh ủng hộ sự thống nhất, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của nhà nước Yemen.

Ai Cập là nước ủng hộ Chính phủ Yemen và liên minh do Saudi Arabia dẫn đầu chống lại phiến quân Houthi. Cairo thường xuyên bày tỏ lập trường ủng hộ các giải pháp mà chính quyền Riyadh triển khai để ngăn chặn các cuộc tấn công của Houthi nhằm vào lãnh thổ Saudi Arabia.

Trong một diễn biến liên quan, liên quân Arab do Saudi Arabia dẫn đầu tại Yemen ngày 7/2 thông báo đã đánh chặn và phá hủy 4 máy bay không người lái vũ trang do phiến quân Houthi phóng đi, hướng về phía miền Nam Saudi Arabia.

Trong một tuyên bố, người phát ngôn liên quân, Đại tá Turki al-Malki cho biết một máy bay không người lái chứa bom đã bị đánh chặn vào sáng 7/2. Sau đó, các lực lượng liên quân đã đánh chặn 3 máy bay không người lái khác, cũng được phóng hướng về phía miền Nam Saudi Arabia, nhằm vào "dân thường và các mục tiêu dân sự".

Đại tá al-Malki cho biết liên quân sẽ tiếp tục triển khai các biện pháp để vô hiệu hóa và phá hủy sức mạnh vũ khí của phiến quân Houthi theo luật quốc tế.

Văn Ứng - Việt Khoa (TTXVN)

To Top